Ngày Sóc, Vọng

Theo quan niệm của người Việt được ảnh hưởng từ tư tưởng văn hóa Trung Quốc. Ngày Sóc là ngày đầu tháng, ngày Vọng là ngày giữa tháng. Vậy tại sao người dân ta thường có phong tục cúng, lễ vào những ngày này.

Thực ra, ở các ngày này, mặt trời, trái đất, mặt trăng tạo nên gần như là đường thẳng với nhau nên lực hút giữa chúng có phần cộng hưởng với Trái đất và do đó con người có khả năng tập trung cao vào những ngày này do có khoảng 70% trong cơ thể là nước. Và do đó tư tưởng dễ tập trung, dễ toàn tâm toàn ý vào điều mình tin, mình làm. Những ngày 7, 8, 22, 23 âm lịch hàng tháng, do mặt trăng, mặt trời và trái đất ở vị trí vuông góc nên con người thường bị phân tán tư tưởng vào những ngày này. Lại nhớ đến một câu kinh nghiệm dân gian "Mùng 5, mùng 8, 23. Đi chơi cũng thiệt nữa là đi buôn" có lẽ cũng có chút phần liên quan.

Hơn nữa,  ngày vọng, theo quan điểm của người xưa thì " mặt trời mặt trăng nhìn rõ nhau, thấu suốt ánh sáng nhau, soi chiếu vào mọi tâm hồn con người trở nên sáng suốt, trong sạch, đẩy lùi được mọi đen tối vẩn đục cái tâm vốn sáng suốt, trong sạch từ trong bản thể" nên thần thánh, ông bà, tổ tiên sẽ thông thương với con người, những nguyện cầu sẽ có cảm ứng mạnh nhất tới các cõi khác và sự cảm thông, tương tác dễ dàng được đáp lại.

Nên con người Việt Nam nói riêng và người Á Đông nói chung dùng ngày 1 và 15 hàng tháng để cúng lễ tổ tiên, ông bà, đi cầu nguyện ở chùa, đền, phủ ....

Sau đây xin giới thiệu bài cúng gia tiên vào những ngày này hàng tháng.

VĂN KHẤN GIA TIÊN

(Vào các ngày Rằm và Mùng Một )

Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)

- Con kính lạy Chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ thần linh thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần
- Con kính lạy Tổ tiên, Cao tằng tổ khảo tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ…..
(Bố đã mất: Hiển khảo; mẹ: Hiển tỷ; ông: Tổ khảo; bà: Tổ tỷ; cụ ông: Tằng tổ khảo; cụ bà: Tằng tổ tỷ; anh em trai: Thệ huynh, Thệ đệ; chị em gái:Thệ tỷ, Thệ muội; cô gì, chú bác: Bá thúc cô di tỷ muội)

Tín chủ (chúng) con là: ………………………….................... .........................
Ngụ tại: …………………….......................... .......................................……….

Hôm nay là ngày .......... tháng .......... năm ........... gặp tiết.... (nguyên đán, nguyên tiêu, ngày rằm, mồng một), tín chủ (chúng) con cảm nghĩ thâm ân trời đất, chư vị tôn thần, nhớ đức cù lao tiên tổ, mỗi niệm không quên, thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án.

Chúng con thành tâm kính mời : Ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài nghe thấu lời mời thương xót tín chủ, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.

Chúng con kính mời Tổ tiên, Cao tằng tổ khảo tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ….., cúi xin thương xót con cháu giáng về linh sàng, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ chúng con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ trong nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia đình chúng con luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát tài, gia đình hoà thuận.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)